Project Description
Η ολική αρθροπλαστική (ΟΑ) είναι μία σύγχρονη και αποτελεσματική μέθοδος για την αποκατάσταση της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος .
Υπάρχουν αρκετοί τύποι οστεοαρθρίτιδας γόνατος . Πιο συχνά συναντάμε τους 3 παρακάτω:
- Εκφυλιστική ιδιοπαθής που συμβαίνει λόγω προοδευτικής καταστροφής του χόνδρου και είναι η συνηθέστερη
- Μετατραυματική ,λόγω τραυματισμού και επακόλουθης καταστροφής χόνδρου
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα λόγω χρόνιας φλεγμονής του θυλάκου που περιβάλλει το χόνδρο
Η εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα του γόνατος είναι μία πάθηση που προσβάλλει συνήθως άτομα τρίτης ηλικίας και εκδηλώνεται με συμπτώματα στο γόνατο όπως ο πόνος και η δυσχέρεια στην εκτέλεση απλών καθημερινών δραστηριοτήτων ( βάδιση, ανέβασμα ή κατέβασμα στις σκάλες, κάθισμα και σήκωμα από την καρέκλα).
Προσβάλλει τον αρθρικό χόνδρο που περιβάλλει τις αρθρούμενες επιφάνειες των οστών και στην προκειμένη περίπτωση του μηριαίου , της κνήμης και της επιγονατίδας. Προοδευτικά ο χόνδρος εκφυλίζεται , απογυμνώνοντας τις αρθρικές επιφάνειες με συνέπεια την καταστροφή και παραμόρφωση της άρθρωσης .
Στα αρχικά στάδια της οστεοαρθρίτιδας τα συμπτώματα αντιμετωπίζονται συντηρητικά με χορήγηση αντιφλεγμονωδών ,ενδαρθρική έγχυση υαλουρονικού , φυσικοθεραπείες κ.α.
Όταν η συντηρητική αγωγή δεν είναι πλέον αποτελεσματική τότε η χειρουργική αντιμετώπιση με ολική αρθροπλαστική γόνατος είναι η ενδεδειγμένη λύση .
Η ολική αρθροπλαστική γόνατος εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 1968.
Από τότε η βελτίωση των χειρουργικών τεχνικών και των υλικών που χρησιμοποιούνται έχει αυξήσει θεαματικά την αποτελεσματικότητα της τεχνικής .Η συχνότητα με την οποία εκτελείται σήμερα την κατατάσσει στις επεμβάσεις ρουτίνας αφού σύμφωνα με τελευταία στοιχεία περισσότεροι από 600.000 ασθενείς υποβάλλονται σε ολική αρθροπλαστική κάθε χρόνο στις ΗΠΑ.
Η ηλικία στην οποία χειρουργούνται οι ασθενείς έχει σχέση με την εκδήλωση και εγκατάσταση των συμπτωμάτων. Η εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα είναι πάθηση που εμφανίζεται περί ή μετά τα 65 χρόνια . Σήμερα βέβαια όλο και νεαρότεροι εμφανίζουν συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας εκφυλιστικής ή άλλης αιτιολογίας .
Η προοδευτική καταστροφή όλης της άρθρωσης οδηγεί προδευτικά σε αδυναμία βάδισης , περιορισμό στις καθημερινές δραστηριότητες με ανάγκη για υποστήριξη στο βάδισμα.Στη συνέχεια ο πόνος εμφανίζεται μέρα και νύχτα δεν υποχωρεί με παυσίπονα ή άλλη συντηρητική αγωγή και το γόνατο παραμορφώνεται συνήθως σε ραιβότητα. Σε αυτούς τους ασθενείς η αποκατάσταση με ολική αρθροπλαστική αποτελεί την ιδανική και ενίοτε τη μοναδική λύση .
Την απόφαση για χειρουργείο την παίρνει πάντα ο ασθενής .Ο γιατρός υποδεικνύει , εξηγεί, προτείνει και ο ασθενής συναινεί .
Ο γιατρός θα πρέπει να λάβει προσεκτικά ένα ακριβές ιστορικό του ασθενή που αφορά και την πάθηση του γόνατος και την γενική κατάσταση του.Πρέπει να εξετάσει και να εκτιμήσει την κινητικότητα, λειτουργικότητα, δύναμη του γόνατος , να μετρήσει τους μηχανικούς άξονες του γόνατος κλινικά και με ακτινογραφίες .Έχοντας πλήρη εικόνα του ασθενή και του γόνατος θα προτείνει την μέθοδο που θα εφαρμοστεί εξηγώντας τους πιθανούς κινδύνους κατά την επέμβαση ή μετά από αυτή .
Σχολαστικός εργαστηριακός και κλινικός έλεγχος προηγείται πάντα του χειρουργείου.Σε αυτό περιλαμβάνεται αιματολογικός έλεγχος , διασταύρωση αίματος καθώς πιθανόν να χρειαστεί μετάγγιση,καρδιολογικός έλεγχος , εξέταση από τον αναισθησιολόγο και παθολόγο εφόσον υπάρχουν συνοδά προβλήματα.
Στο χειρουργείο με με συνδυασμένη αναισθησία γίνεται αφαίρεση των κατεστραμένων αρθρικών επιφανειών του μηριαίου, της κνήμης και αντικατάσταση με μεταλλική πρόθεση.Οι προθέσεις σε πολλές περιπτώσεις καθηλώνονται στα οστά με τη χρήση ειδικού υλικού που ονομάζεται οστικό τσιμέντο.Μεταξύ των προθέσεων τοποθετείται πολυαιθυλένιο.Κάποιες φορές τοποθετείται πολυαιθυλένιο και στην αρθρική επιφάνεια της επιγονατίδας.
Υπάρχουν πολλών ειδών προθέσεις που χρησιμοποιούνται απο διαφορετικές εταιρέιες που τις παράγουν, με παρόμοια ωστόσο τεχνική.Γενικά σήμερα η τάση είναι να γίνονται όλο και μικρότερες τομές στο δέρμα (minimal invasive),ενώ παγκοσμίως φαίνεται πως επικρατεί συντριπτικά η τεχνική που στηρίζεται στην εμπειρία και δεξιότητα του χειρουργού παρά η υποβοηθούμενη με εξωτερικά συστήματα υπολογιστή .
Η επέμβαση διαρκεί στο χειρουργείο περίπου μιάμιση με δύο ώρες . Ο ασθενής επιστρέφει στο κρεβάτι του και παραμένει κλινήρης μέχρι την επόμενη μέρα. Ανάλογα με την μετεγχειρητική αιμορραγία που παρακολουθείται από σωληνάκια παροχέτευσης αίματος που τοποθετούνται στο χειρουργείο και τον έλεγχο του αιματοκρίτη μπορεί να χρειαστεί να μεταγγιστεί ή κινητοποιείται και σηκώνεται να περπατήσει. Καθόλη τη διάρκεια της νοσηλείας λαμβάνει προληπτικά αντιβίωση και αντιπηκτική αγωγή και υποβάλλεται καθημερινά σε φυσικοθεραπείες πρόγραμμα που ακολουθεί και μετά την έξοδο το νοσοκομείο.
Στον ασθενή συστήνεται να χρησιμοποιεί βοήθημα για την βάδιση (πχ. περιπατητήρα τύπου πι) για περίπου ένα μήνα μετά το χειρουργείο. Πλήρη αποκατάσταση και προοδευτική επάνοδο στις προηγούμενες δραστηριότητες έχουμε σε ένα με ενάμιση μήνα από το χειρουργείο .
Σήμερα με τις τεχνικές που χρησιμοποιούμε η ολική αρθροπλαστική γόνατος είναι μία επέμβαση που μπορεί να βελτιώσει θεαματικά την ποιότητα ζωής του ασθενή με οστεοαρθρίτιδα , χωρίς να χρειαστεί να υποβληθεί ξανά σε άλλες επεμβάσεις στο γόνατο αυτό.
